Magazynowanie substancji niebezpiecznych w beczkach lub paletopojemnikach może stwarzać realne ryzyko nagłego, niekontrolowanego wycieku. Rozwiązaniem są wanny wychwytowe, które zwiększają bezpieczeństwo w razie zaistnienia takiego zdarzenia. W szczególności środowiska, które zabezpieczane jest przed przedostaniem się niebezpiecznej substancji lub mieszaniny do gruntu lub wody, pracowników – przed możliwym wypadkiem i utratą zdrowia, a także samego pracodawcę – przed konsekwencjami tych powyższych zdarzeń – zarówno finansowymi (odszkodowania, kary, koszty utylizacji itp.), jak i prawnymi. Warto zatem poświęcić czas na wybór odpowiedniego rozwiązania.
Nie jest tajemnicą, że prawo zazwyczaj nie nadąża za postępującymi zmianami i praktykami. Tak też było z definicją i określeniem funkcji wanny wychwytowej w przepisach polskich. Wanny były oczywiście znane i używane, szczególnie jako zabezpieczenie zbiorowe pracowników oraz środowiska przed skażeniem. Jednak dopiero w 2020 r. pojawiła się prawna ich definicja. W myśl rozporządzenia[1] wanna wychwytowa jest “rozwiązaniem ograniczającym rozlewisko”.
Wanna wychwytowa na beczki
Ta krótka definicja jest bardzo trafna, aczkolwiek w rozporządzeniu pojawiła się wyłącznie w kontekście ciekłych odpadów palnych. Ograniczenie ryzyka rozlewiska, aby te nie pociągnęło za sobą dalszych negatywnych skutków np. zderzenia się wózków widłowych na zaolejonej posadzce, jest również należytym i w myśl przepisów Kodeksu Pracy, obowiązkowym działaniem Pracodawcy w ramach zapewnienia bezpiecznych warunków wykonywania pracy.
Ponadto należy mieć na uwadze, że rozładunek i załadunek pojemników z substancjami niebezpiecznymi to proces, podczas którego ogromnie wzrasta ryzyko uszkodzenia pojemnika i samego wycieku. Aby ograniczyć rozlewanie się substancji, należy taki obszar odpowiednio przygotować (np. może być wykonany z betonu, z kierunkowym spływem i zbiornikiem tymczasowym) lub wyposażyć go w wielkopowierzchniową wannę wychwytową, przystosowaną do poruszania się w niej wózków widłowych i pojazdów ciężarowych.
Po wpisaniu frazy „wanny wychwytowe” w wyszukiwarce internetowej naszym oczom ukaże się cała gama produktów wykonanych z różnych materiałów. Czy możliwe jest stosowanie do magazynowania substancji niebezpiecznych wanny ze stali nierdzewnej, polietylenu lub z „elastycznej” tkaniny technicznej? Tak, ponieważ prawo nakłada obowiązek „ograniczania rozlewiska” ale daje możliwość wyboru technologii i materiału, z jakiego ma być wykonane takie rozwiązanie. Wanny moga być wykonane z najprzeróżniejszych materiałów, do których należą np. Wanny wychwytowe mogą być więc wykonane z materiałów takich jak:
Ilość rodzajów materiałów, rozmiarów wanien i pojemności (tzw. „wychwytu”) może niektórych przyprawić o ból głowy. Zakup drogiej, ale solidnej wanny ze stali kwasoodpornej, wcale może nie być najlepszą decyzją. Wanna wychwytowa powinna być przede wszystkim dopasowana do działalności danego przedsiębiorstwa i potrzeb ostatecznych użytkowników (np. obsługi magazynu), których warto zaangażować w proces wyboru ostatecznego rozwiązania.
Dobór odpowiedniej wanny wychwytowej powinien opierać się na kilku przesłankach, które należy przy takim wyborze wziąć pod uwagę.
Należy wybrać taki sam materiał wykonania wanny, który jest wskazany w karcie jako materiał wykonania zbiornika dla wskazanej substancji – o ile taka informacja tam się znajduje. Jeśli mamy do czynienia z substancją łatwopalną, materiał wanny nie powinien być źródłem iskry. Należy zwrócić uwagę na możliwość odprowadzenia ładunków elektrycznych. Ponadto pojemniki nie mogą stać na jednej wannie z substancjami, które stworzą kolejną reakcję chemiczną stanowiącą zagrożenie dla pracowników i środowiska.
Punkt 7.2 każdej karty charakterystyki (MSDS) zawiera informacje o bezpiecznym magazynowaniu
Dobrą praktyką będzie zastosowanie się do w/w rozporządzenia MSWiA, które wskazuje odpowiednie pojemności (netto) wanien wychwytowych dla odpadów palnych. Wielkości te pozytywnie są przyjmowane przez ekspertów ds. bezpieczeństwa i sugerowane najczęściej jako ogólne wytyczne:
Jeżeli ze zbiornika objętego wanną często będzie pobierana ciecz, zwłaszcza w małych ilościach, to lepiej sprawdzają się wysokie wanny z kratownicą. W przypadku gdy zbiorniki są głównie przechowywane (magazynowanie pasywne) warto zastanowić się nad wanną na kilka lub nawet kilkadziesiąt pojemników. Wiele pojemników można umieścić na specjalnych, kratowanych podłogach modułowych lub w elastycznych wannach wychwytowych.
Uwaga! Bez względu na formę magazynowania, wanna wychwytowa nie może posiadać zaworu spustowego.
Celem wanny wychwytowej pod pojemnik 1 IBC (Mauzer) jest zabezpieczenie przed wyciekami substancji chemicznych, które mogą stanowić zagrożenie dla środowiska oraz zdrowia ludzi. Jej elastyczny materiał PVC z poliestrową siatką zapewnia niezbędną wytrzymałość produktu i odporność chemiczną na wybrane substancje. Ponadto możliwy jest wjazd i wyjazd wózkiem widłowym, a sam montaż jest prosty i szybki.
Bezpłatnie przetestuj wannę wychwytową przez 14 dni – zobacz więcej
Magazynowane i używane w procesach produkcyjnych substancje niebezpieczne, takie jak oleje, kwasy czy związki chemiczne, stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia pracowników oraz środowiska naturalnego. Wanna wychwytowa pod cztery pojemniki typu IBC (pojemność 1000 l) jest skutecznym zabezpieczeniem przed wyciekiem i rozlaniem magazynowanej substancji.
Wanna ociekowa IBC jest stworzona ze specjalnej tkaniny technicznej powleczonej poli(etylen-co-octanem winylu), w skrócie EVA, o gramaturze 1365g/m². To gwarantuje bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz szereg substancji chemicznych, typu kwasy czy oleje. To wszystko pozwala nam na udzielenie aż 7-letniej gwarancji na produkt. Wypróbuj bezpłatnie przez 14 dni – zobacz więcej.
Magazynowane i używane w procesach produkcyjnych substancje niebezpieczne, takie jak oleje, kwasy czy związki chemiczne, stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia pracowników oraz środowiska naturalnego. Wanna wychwytowa pod jedną beczkę jest skutecznym zabezpieczeniem przed wyciekiem i rozlaniem magazynowanej substancji.
Wanna wychwytowa jest stworzona ze specjalnej tkaniny technicznej powleczonej poli(etylen-co-octanem winylu), w skrócie EVA, o gramaturze 1365g/m². To gwarantuje bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz szereg substancji chemicznych, typu kwasy czy oleje. To wszystko pozwala nam na udzielenie aż 7-letniej gwarancji na produkt. Wypróbuj bezpłatnie przez 14 dni – zobacz więcej.
Magazynowane i używane w procesach produkcyjnych substancje niebezpieczne, takie jak oleje, kwasy czy związki chemiczne, stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia pracowników oraz środowiska naturalnego. Wanna wychwytowa pod jeden pojemnik typu IBC (pojemność 1000 l) jest skutecznym zabezpieczeniem przed wyciekiem i rozlaniem magazynowanej substancji.
Wanna wychwytowa pod IBC jest stworzona ze specjalnej tkaniny technicznej powleczonej poli(etylen-co-octanem winylu), w skrócie EVA, o gramaturze 1365g/m². To gwarantuje bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz szereg substancji chemicznych, typu kwasy czy oleje. To wszystko pozwala nam na udzielenie aż 7-letniej gwarancji na produkt. Wypróbuj bezpłatnie przez 14 dni – zobacz więcej.
Magazynowane i używane w procesach produkcyjnych substancje niebezpieczne, takie jak oleje, kwasy czy związki chemiczne, stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia pracowników oraz środowiska naturalnego. Wanna wychwytowa pod dwa pojemniki typu IBC (pojemność 1000 l) jest skutecznym zabezpieczeniem przed wyciekiem i rozlaniem magazynowanej substancji.
Wanna wychwytowa IBC jest stworzona ze specjalnej tkaniny technicznej powleczonej poli(etylen-co-octanem winylu), w skrócie EVA, o gramaturze 1365g/m². To gwarantuje bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz szereg substancji chemicznych, typu kwasy czy oleje. To wszystko pozwala nam na udzielenie aż 7-letniej gwarancji na produkt. Wypróbuj bezpłatnie przez 14 dni – zobacz więcej.
W tradycyjnym ujęciu wygodne może być też rozwiązania z prześwitem tj. miejscem na widły dla operatorów wózka widłowego. Z kolei wanny z tworzywa miękkiego po złożeniu zajmują zazwyczaj kilka procent swojej pojemności co znacznie ułatwia ich przenoszenie i transport, ale także magazynowanie, gdy przedsiębiorstwo zmienia profil produkcji.
Uwaga! W każdym przypadku transportowanie pojemnika z wanną lub na wannie, za pomocą wózka widłowego jest wyjątkowo niebezpieczne i zabronione. Według licznych dyskusji branżowych to częsta praktyka pracowników na obszarze placów budowy i magazynów.
Warto też przed podjęciem decyzji zakupowej sprawdzić opinie o danym produkcie oraz o producencie/importerze, dopytać się obsługi o szczegóły, które nas interesują, zwłaszcza w kontekście kart charakterystyki i konkretnych substancji, które mogą być nad wanną magazynowane. Jeśli nie zdefiniujemy naszych potrzeb prawidłowo i nie określimy minimalnych wyjściowych parametrów dla poszukiwanego rozwiązania, kryterium wyboru ceny może wręcz obniżyć poziom bezpieczeństwa.
Wanna wychwytowa na 2 beczki
Zwiększanie bezpieczeństwa w zakładzie pracy powinno być intencją każdego pracodawcy, zwłaszcza kiedy pracownicy mają kontakt z substancjami zagrażającymi ich zdrowiu i życiu. Pomimo wielu niejasności w krajowych przepisach, zachęcam do opracowywania zestawu dobrych praktyk, podnoszenia świadomości zespołu za pomocą praktycznych szkoleń i poszukiwania najlepszych rozwiązań dla swojego przedsiębiorstwa.
Artykuł został opublikowany w Kwartalniku Chemicznym KW 1 / 2021 (kwartalnikchemiczny.pl)
[1] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów (Dz.U. 2020, poz. 296, par. 4 pkt. 3).
