Jaką pojemność powinna posiadać wanna wychwytowa? Odpowiedź na to pytanie brzmi niestety: “to zależy”. Stan prawny w Polsce, w zakresie bezpiecznego magazynowania substancji niebezpiecznych nadal w tym zakresie jest niejednoznaczny. W poniższym artykule wyjaśnię, skąd wynika ta niejednoznaczność i od czego zależy litraż wanny.
Na początku musimy określić co będzie przechowywane w wannie:
Zestawienie różnic wynikających z przechowywanej substancji na konkretnej wannie wychwytowej:
| Rodzaj substancji | Wiodąca podstawa prawna | Wymagana pojemność wanny lub tacy ociekowej |
|---|---|---|
| Ciekłe odpady palne |
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 lutego 2020 r. (…) | 25% całkowitej objętości magazynowanych ciekłych odpadów palnych.
110% pojemności pojedynczego największego opakowania, pojemnika jednostkowego lub zbiornika przenośnego – w zależności od tego, która z tych wartości jest większa. Konkretne wskazania techniczne dotyczące wymiarów i budowy wanny wychwytowej. |
| Substancje trujące i żrące (nadzór UDT) | Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 kwietnia 2002 r. (…) | Minimum 100% pojemności jednego zbiornika: Urządzenie zabezpieczające przed wyciekiem powinno mieć pojemność nie mniejszą niż pojemność zbiornika, który zabezpiecza.
75% pojemności dwóch zbiorników lecz nie mniejsza niż pojemność większego zbiornika. 50% pojemności trzech i więcej zbiorników ale nie mniejsza niż pojemność największego zbiornika. |
| Pozostałe substancje stwarzające zagrożenie | Kodeks Pracy
Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej / Społecznej Wewnętrzne zasady bezpieczeństwa Przedsiębiorstwa |
Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Dobre praktyki: nie mniej niż 25% całkowitej objętości magazynowanych w niej substancji lub 110% pojemności pojedynczego, największego pojemnika |
źródło: opracowanie własne
W przypadku przechowywania ciekłych odpadów palnych oraz substancji trujących i żrących w zbiornikach podlegających pod dozór UDT, wymagania dotyczące pojemności wanien wychwytowych są jasno sprecyzowane. Pozostała, prawdopodobnie największa grupa pracodawców musi, korzystając z organów doradczych – pracowników służby BHP lub ekspertów, oprzeć się na ogólnych przepisach i “zasadach branżowych”.
Moje wieloletnie dyskusje z ekspertami w zakresie projektowania bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach, wskazują, że ogólnie za dobre praktyki można przyjąć następującą zasadę:
Jednak należy pamiętać, że ostatecznie to Pracodawca definiuje bezpieczeństwo i określa czy wskazywana pojemność wanny wychwytowej może być większa z uwagi na np. częstotliwość weryfikacji stanu pojemników, doświadczenie z awaryjnością i ilością zdarzeń uszkodzeń opakowań, podwyższony stopień zagrożenia chemicznego lub wpływu na środowisko. Przykładem jest branża rafineryjna, gdzie często minimalna pojemność wanny wychwytowej wynosi 150% objętości składowanych pojemników.
Najważniejszą zasadą doboru wanny wychwytowej jest podwyższanie poziomu bezpieczeństwa dla pracowników i obniżanie ryzyka zagrożeń, będących wynikiem rozszczelnienia się pojemników. Kierując się tą zasadą, dobierajmy rozwiązania, które zapewnią nam to wszystko swoją jakością i funkcjonalnością.
