Jaka powinna być pojemność wanny wychwytowej?
Jaką pojemność powinna posiadać wanna wychwytowa? Odpowiedź na to pytanie brzmi niestety: “to zależy”. Stan prawny w Polsce, w zakresie bezpiecznego magazynowania substancji niebezpiecznych nadal w tym zakresie jest niejednoznaczny. W poniższym artykule wyjaśnię, skąd wynika ta niejednoznaczność i od czego zależy litraż wanny.
Od czego zależy pojemność wanny wychwytowej?
Na początku musimy określić co będzie przechowywane w wannie:
- Odpady ciekłe palne: koniecznie sprawdź “Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów” – zobacz więcej
- Materiały trujące lub żrące w zbiornikach podlegających pod Urząd Dozoru Technicznego (UDT): koniecznie sprawdź “Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów trujących lub żrących” – zobacz więcej
- Pozostałe substancje niebezpieczne (wystarczy piktogram na opakowaniu) lub stwarzające ryzyko wypadku po rozszczelnieniu się pojemnika / instalacji: obowiązują zasady tworzenia bezpiecznych stanowisk pracy i pozostałe przepisy – zobacz więcej
Rodzaje substancji, a wymagana pojemność wanny wychwytowej
Zestawienie różnic wynikających z przechowywanej substancji na konkretnej wannie wychwytowej:
Rodzaj substancji | Wiodąca podstawa prawna | Wymagana pojemność wanny lub tacy ociekowej |
---|---|---|
Ciekłe odpady palne | Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 lutego 2020 r. (…) | 25% całkowitej objętości magazynowanych ciekłych odpadów palnych.
110% pojemności pojedynczego największego opakowania, pojemnika jednostkowego lub zbiornika przenośnego – w zależności od tego, która z tych wartości jest większa. Konkretne wskazania techniczne dotyczące wymiarów i budowy wanny wychwytowej. |
Substancje trujące i żrące (nadzór UDT) | Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 kwietnia 2002 r. (…) | Minimum 100% pojemności jednego zbiornika: Urządzenie zabezpieczające przed wyciekiem powinno mieć pojemność nie mniejszą niż pojemność zbiornika, który zabezpiecza.
75% pojemności dwóch zbiorników lecz nie mniejsza niż pojemność większego zbiornika. 50% pojemności trzech i więcej zbiorników ale nie mniejsza niż pojemność największego zbiornika. |
Pozostałe substancje stwarzające zagrożenie | Kodeks Pracy
Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej / Społecznej Wewnętrzne zasady bezpieczeństwa Przedsiębiorstwa |
Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Dobre praktyki: nie mniej niż 25% całkowitej objętości magazynowanych w niej substancji lub 110% pojemności pojedynczego, największego pojemnika |
źródło: opracowanie własne
Jaka powinna być pojemność wanny wychwytowej pod 1 IBC?
Bezpieczne magazynowanie substancji niebezpiecznych wymaga stosowania odpowiednich środków ochronnych, w tym wanien wychwytowych. Zgodnie z dobrymi praktykami i normami bezpieczeństwa, każda wanna powinna mieć pojemność co najmniej 110% objętości przechowywanego zbiornika IBC.
Parametr | Wanna elastyczna Exflo o właściwej pojemności | Wanna elastyczna o niestandardowej pojemności |
---|---|---|
Pojemność wanny | 1149 litrów (115 % pojemności IBC) | 562 litry (56 % pojemności IBC) |
Wysokość ścianek | 35 cm | 25 cm |
Rodzaj materiału (tkaniny) | EVA |
PVC |
Grubość materiału | 1365 g/m² |
650 g/m² |
Zgodność z przepisami | ✔ Spełnia wymogi prawne | ❌ Nie spełnia wymogów |
Bezpieczeństwo użytkowania | ✔ Pełne zabezpieczenie w razie wycieku | ❌ Ryzyko przelania w razie wycieku |
Odporność chemiczna | ✔ Wysoka odporność chemiczna | ❌ Standardowa odporność chemiczna |
źródło: opracowanie własne
Dzięki temu możliwe jest skuteczne zatrzymanie ewentualnych wycieków, minimalizując ryzyko skażenia środowiska i zagrożeń dla personelu. Poniższa tabela przedstawia rekomendowane pojemności wanien wychwytowych dla zbiorników IBC.
- Wanna elastyczna Exflo
- Zwykła wanna elastyczna
W przypadku przechowywania ciekłych odpadów palnych oraz substancji trujących i żrących w zbiornikach podlegających pod dozór UDT, wymagania dotyczące pojemności wanien wychwytowych są jasno sprecyzowane. Pozostała, prawdopodobnie największa grupa pracodawców musi, korzystając z organów doradczych – pracowników służby BHP lub ekspertów, oprzeć się na ogólnych przepisach i “zasadach branżowych”.
Moje wieloletnie dyskusje z ekspertami w zakresie projektowania bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach, wskazują, że ogólnie za dobre praktyki można przyjąć następującą zasadę:
Jednak należy pamiętać, że ostatecznie to Pracodawca definiuje bezpieczeństwo i określa czy wskazywana pojemność wanny wychwytowej może być większa z uwagi na np. częstotliwość weryfikacji stanu pojemników, doświadczenie z awaryjnością i ilością zdarzeń uszkodzeń opakowań, podwyższony stopień zagrożenia chemicznego lub wpływu na środowisko. Przykładem jest branża rafineryjna, gdzie często minimalna pojemność wanny wychwytowej wynosi 150% objętości składowanych pojemników.
Najważniejszą zasadą doboru wanny wychwytowej jest podwyższanie poziomu bezpieczeństwa dla pracowników i obniżanie ryzyka zagrożeń, będących wynikiem rozszczelnienia się pojemników. Kierując się tą zasadą, dobierajmy rozwiązania, które zapewnią nam to wszystko swoją jakością i funkcjonalnością.